Wat is de zincrisis ?

Onze interesse in filosofie, theologie en geschiedenis heeft ons in de loop der jaren steeds meer doen beseffen dat de samenlevingen in het Westen in een diepgaande zincrisis zijn verzeild geraakt. Deze zincrisis is een veelzijdig en eeuwenoud probleem dat niet in een enkele slagzin te vatten is. Toch willen we het als volgt samenvatten:

De zincrisis verwijst naar een fenomeen waarin individuen en samenlevingen worstelen met het vinden van betekenis, doel en richting in het leven. Het is een gevoel van desoriëntatie, vervreemding en existentiële leegte, voortkomend uit het gebrek aan heldere en diepgaande antwoorden op fundamentele vragen over het bestaan, zoals “Wie ben ik?”, “Wat is mijn doel?” en “Wat is de hogere betekenis van mijn leven?”.

Met Zincentraal willen we onderzoeken hoe we in deze impasse terecht zijn gekomen.

De oorzaken van de zincrisis

We vermoeden dat de zincrisis het resultaat is van een eeuwenoude denkbeweging die zijn wortels heeft in het nominalisme. Deze beweging heeft de mens in vele opzichten bevrijd van traditionele structuren. We zijn geseculariseerd, gemoderniseerd en geglobaliseerd, wat ons moderne gemakken heeft gebracht die op zichzelf wonderbaarlijk zijn. Maar deze ontwikkeling heeft ook een schaduwzijde. Ze heeft ons vervreemd, geïsoleerd en meer en meer gereduceerd tot objecten. Wij zijn van mening dat deze ontwikkeling heeft geleid tot een mens- en wereldbeeld dat veel te beperkt is en geen recht doet aan de volledige existentie van de mens. Dit alles draagt bij aan een toenemende verwijdering van een betekenisvolle manier van leven. Zo ontstaat een schaarste aan zin, wat wij de zincrisis noemen. Zeker nu de traditionele bronnen van zingeving en gemeenschap hun relevantie hebben verloren, lijken steeds meer mensen zich verloren te voelen in een wereld die steeds complexer en chaotischer wordt.

Gevolgen voor het welzijn van de mens

Dit heeft een weerslag op het welzijn van de mens, want mensen die worstelen met een gebrek aan zingeving kunnen zich depressief, angstig of apathisch voelen. Ze kunnen zich losgekoppeld voelen van anderen en van de wereld om hen heen, wat kan leiden tot sociale isolatie, vervreemding en verslavingen.

Het belang van begrip

We beseffen dat deze uitleg slechts een beknopte weergave is van een veel complexer probleem. Precies daarom willen we graag gevestigde Nederlandse denkers interviewen. Zij hebben het vermogen om ingewikkelde filosofische concepten helder uiteen te zetten. En wij denken dat dit noodzakelijk is, want een probleem kan pas worden opgelost als het begrepen wordt.